Dit zijn de beste (gratis) tools om goed online onderzoek mee te doen

Door Eelco Markensteyn, eigenaar van marktonderzoeksbureau EM Onderzoek

Leestijd: 8 tot 12 minuten

Inleiding: De wirwar aan online onderzoek tools

Daar zit je dan, met een mooi Word document dat bestaat uit zorgvuldig opgestelde vragen. Je vragenlijst voor het uit te voeren marktonderzoek is afgerond. Je hebt verder ook al bepaald dat de data verzameld zullen gaan worden via een online enquête, aangezien je over een mooie lijst met e-mail adressen beschikt. Nu nog de vragenlijst omzetten naar online, zodat het veldwerk kan beginnen.

Maar daar begint de ellende, want moet ik een marktonderzoeksbureau inschakelen om de vragenlijst te programmeren? Of kan ik het ook gewoon zelf doen? En als ik voor de laatste optie kies, met welke online onderzoekstool moet ik dan aan de slag gaan? Kwestie van Google gebruiken en op zoek gaan wellicht? Succes zou ik zeggen, want tik daar maar eens de zoekterm tool voor online onderzoek in. Dat leidt tot 1,75 miljoen resultaten. En ga dan maar eens een geschikte tool vinden. En zoeken op online research tool dan? Een schokkende 416 miljoen resultaten! Succes met zoeken…

(Bijna) gratis versus heel erg duur

Dat is nog niet alles, want niet iedere tool is handig, nuttig, geschikt of gewenst voor jouw marktonderzoek. Marktonderzoeksbureaus die jaar in jaar uit online onderzoek uitvoeren voor hun klanten hebben allicht andere wensen en eisen dan iemand die toevallig eenmalig een internet vragenlijst in elkaar moet zetten. Het bureau zal kiezen voor een oplossing die het nodige geld kost, maar omdat er zo veel gebruik van wordt gemaakt, zullen de kosten zeker terugverdiend worden. Deze tools zitten propvol geweldige features, soms een absolute must en soms gewoon heel leuk om te hebben, maar niet strikt noodzakelijk. De absolute tegenhanger hiervan is de zogeheten gratis tool. Daar zijn er ook heel veel van. Prima zeg je nu, dan kies ik toch voor een gratis tool. Wacht even, want gratis betekent in dit geval heel vaak zeer beperkte gebruiksmogelijkheden wat tot gevolg heeft dat jij niet het online onderzoek kan uitvoeren dat je voor ogen hebt. Vandaar dat je heel scherp moet hebben wat een onderzoekstool precies aan features moet hebben, zodat jij een goed marktonderzoek uit kunt voeren.

Waar moet je op letten bij het kiezen van een tool voor online onderzoek?

Omdat ieder marktonderzoek anders is, kan ik slechts ten dele een generieke opsomming met opties geven waar een online onderzoekstool aan moet voldoen. Deze geef ik zo meteen uiteraard wel, want er zijn wel degelijk zaken die de tool absoluut moet kunnen. De rest is persoonlijk en daarom raad ik je aan om een lijst met eisen en wensen te maken waar de tool aan moet voldoen. Op basis daarvan kun je vervolgens een goede keuze maken. Blijkt er vervolgens een gratis onderzoekstool te zijn die aan al jouw wensen voldoet? Dan ben je spekkoper en kun je zonder bijkomende kosten het marktonderzoek doen. In veel gevallen zul je echter uitkomen bij de betaalde versie van zo’n gratis tool. Simpelweg omdat daarmee wel al je wensen en eisen vervuld zullen zijn.

Om je alvast wat op weg te helpen, volgt hieronder een lijstje met opties waar een tool voor online onderzoek sowieso over moet beschikken:

  • De tool moet webbased zijn, wat betekent dat je toegang krijgt via een login op een website. Blijf echt weg van die paar tools die je op een laptop of pc moet installeren, simpelweg omdat deze vaak traag en omslachtig zijn en je niet overal en altijd toegang kunt hebben tot je online vragenlijst. Via een online tool kun je namelijk ook op een tablet of zelfs via een smartphone werken aan je vragenlijst.
  • De tool moet een ruime keuze aan vraagtypen hebben, zodat al jouw vragen eenvoudig te programmeren zijn.
  • De gebruiksvriendelijkheid van de tool moet hoog zijn, zeker wat betreft het daadwerkelijk maken van de vragenlijst. Dat moet zelfs een leek op dat gebied binnen enkele muisklikken begrijpen.
  • Je moet eenvoudig routing in de vragenlijst aan kunnen brengen, zodat respondenten bepaalde vragen wel of juist niet voorgeschoteld krijgen.
  • Je moet in staat zijn om het voor je marktonderzoek vereiste aantal respondenten te behalen. Hierin moet de tool dus geen beperking vormen.
  • Het moet mogelijk zijn om e-mails met een deelname link te versturen richting potentiële deelnemers.
  • De verzamelde data moeten eenvoudig te downloaden zijn als SPSS databestand of Excel document.
  • De geprogrammeerde vragenlijst moet zowel op pc of laptop als smartphone of tablet in te vullen zijn, zonder beperkingen. De tool moet dus geschikt zijn voor mobiel onderzoek.
  • Alle vragen op een pagina of juist een pagina voor iedere vraag? Je moet in ieder geval de keuze hebben.
  • Alle standaard teksten en foutmeldingen moeten beschikbaar zijn in het Nederlands of eenvoudig zelf te wijzigen zijn naar het Nederlands. Of iedere andere gewenste taal natuurlijk.
  • Het uiterlijk van de vragenlijst moet eenvoudig naar eigen wensen en eisen aan te passen zijn.

En verder moet de tool datgene kunnen wat nodig is voor jouw specifieke online onderzoek. Want alleen dan zul je uiteindelijk een goed marktonderzoek uit kunnen voeren.

Goed online onderzoek dankzij een van deze zes (gratis) tools

Met een verleden bij diverse marktonderzoeksbureaus en kennis van en ervaring met een aantal prijzige tools, die overigens ook lang niet allemaal voldeden aan bovenstaand lijstje met must haves. Sterker nog, in sommige gevallen was het echt een drama om snel en eenvoudig een goede vragenlijst te programmeren en uit te sturen. Omslachtige handelingen, traagheid, niet duidelijk en overzichtelijk en daarmee alles behalve van deze tijd. En toen ik EM Onderzoek oprichtte had ik natuurlijk ook een online onderzoekstool nodig. De financiële middelen waren er niet om heel diep in de buidel te tasten en dus ben ik tools gaan testen. Altijd gratis en ook altijd met betaalde varianten. En omdat ik je de moeite van het testen wil besparen, deel ik hieronder de beste oplossingen, gebaseerd op mijn testervaringen. Zo kun je snel de juiste keuze maken en aan de slag met die online vragenlijst.

Tool nummer 1: SmartSurvey

SmartSurvey kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

SmartSurvey is van Britse makelij. Een account is zo aangemaakt. Kwestie van e-mailadres en wachtwoord invullen en je kunt van start met de gratis variant. In die gratis versie heb je alle standaard vraagtypen tot je beschikking, kun je audio en video toevoegen aan je vragenlijst, kun je een aantal standaard templates kiezen voor je vragenlijst en kun je jouw vragenlijst beschikbaar stellen aan respondenten via een linkje op bijvoorbeeld een website of via social media. Uitsturen van e-mails is in de gratis versie niet mogelijk. Ook kun je geen vragen verbergen of juist voorleggen aan specifieke respondenten. Je eigen vormgeving instellen voor de vragenlijst gaat ook enkel in een betaalde variant. De prijzen voor een betaalde account variëren van 25 pond per maand tot volledig maatwerk waarbij de prijs vooraf niet gegeven wordt. Alle features die binnen een bepaalde betaalde versie vallen, vind je hier.

Het is een prima online onderzoekstool die van veel gemakken voorzien is. Leuke bijkomstigheid is de mogelijkheid van het online bekijken van de resultaten. Dit kan al in de gratis versie. Het programmeren van een vragenlijst gaat snel en is eenvoudig. Er is wat mij betreft weinig dat deze tool niet heeft. Is er dan ook nog iets op aan te merken? Ja hoor, al is dat strikt persoonlijk. Het uiterlijk van de tool vind ik namelijk niet echt sprekend of sprankelend. Ook diverse standaard templates voor de online vragenlijsten zijn niet echt van deze tijd. Ook dit is persoonlijk. Uiteindelijk is er slechts een echt nadeel te melden. Het is namelijk niet mogelijk om de data te exporteren als SPSS databestand. En aangezien SPSS toch echt het programma is om data te analyseren, vind ik dit eigenlijk niet meer kunnen in deze tijd.

Tool nummer 2: SurveyMonkey

SurveyMonkey kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

Ik vermoed dat dit de meest bekende en ook meest gebruikte online tool is om internet onderzoek te doen. En dat is niet zonder reden, want SurveyMonkey is simpelweg een zeer gebruiksvriendelijke tool. Uiteraard is de meest basic versie gratis. Die is wel erg beperkt als ik heel eerlijk ben. In de gratis versie heb je de keuze uit 13 vraagtypen, de meest gangbare binnen het online onderzoek uiteraard. Fijn aan de pagina waarin je de vragenlijsten maakt, is dat het mogelijk is om via drag and drop je vragenlijst te maken. Dat voorkomt heel veel klikwerk en werkt wel zo prettig. Het programmeren van de vragenlijst gaat lekker snel, al vind ik het overzicht van de vragenlijst die je aan het maken bent niet zo heel erg duidelijk. De grootste beperking aan de gratis versie is het aantal respondenten dat je kunt verzamelen. Dat zijn er namelijk 100 per onderzoek. En je bent beperkt tot het stellen van 10 vragen.

Waarom dan die populariteit, want bovenstaande is lang niet altijd even positief. Klopt, want dat gaat allemaal over de gratis versie. SurveyMonkey geeft je namelijk in de betaalde versies veel voor relatief weinig geld. Voor slechts 39 euro per maand heb je eigenlijk alles tot je beschikking dat nodig is voor heel goed online onderzoek. Geen beperkingen wat betreft het aantal vragen of deelnemers per onderzoek, uitnodigen via e-mail, de mogelijkheid om real time de voortgang van het veldwerk te bekijken, een mooi online dashboard voor je onderzoeksresultaten en gelukkig ook de mogelijkheid om resultaten te exporteren als SPSS bestand. SurveyMonkey is al met al echt een prima keuze, waarbij ik het daadwerkelijk programmeren van de vragenlijst niet altijd even overzichtelijk vind.

Tool nummer 3: KwikSurveys

KwikSurveys kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

Het leuke aan KwikSurveys is dat je het voor meer dan enkel je online vragenlijsten kunt gebruiken. Het is een tool waarmee je standaard ook contactformulieren of polls kunt maken bijvoorbeeld. Wellicht niet nodig voor dat ene online onderzoek, maar wel leuk om erbij te hebben. Het overzicht waar al je projecten staan is simpel en duidelijk. Per vragenlijst kun je eenvoudig kiezen welke acties je wil ondernemen, van wijzigingen doorvoeren tot het bekijken van de resultaten. Het aantal verschillende typen vragen in de gratis versie is mager. En het gekke is dat het bijvoorbeeld wel mogelijk is om een ranking vraag te maken, maar niet om een tekstvraag te stellen. Een beetje een gekke keuze, maar wellicht bewust genomen om zo toch een hip vraagtype aan te bieden. Bij het maken van een vragenlijst is gekozen om te werken met tabbladen, met iedere vraag in een apart tabblad. Dat vind ik zelf hinderlijk werken, omdat je zo meerdere muisklikken nodig hebt om bij een vraag te komen. Liever heb ik alle vragen onder elkaar staan op dezelfde pagina. Omdat in de gratis versie advertenties getoond worden, kun je ongelimiteerd respons verzamelen en zijn er ook geen grenzen aan het aantal te stellen vragen. Dat oogt niet echt professioneel, maar je kunt ervoor kiezen.

Ga je voor de betaalde versie dan ben je, als je onbeperkt respons wil verzamelen en vragen wil stellen, 180 euro per jaar kwijt. En zeg nu zelf dat is alles behalve duur. Dan ben je verlost van advertenties, kun je data naar SPSS exporteren, kun je audio en video toevoegen aan je vragenlijst en kun je maandelijks 50.000 e-mails sturen om respons te vergaren. Veel voor weinig geld al zeg ik het zelf. Behalve de wijze waarop de vragenlijsten geprogrammeerd worden, met het gebruik van de eerder besproken tabbladen, kwam ik een nadeel tegen dat voor met name marktonderzoekers kan leiden tot het kiezen van een andere tool. Wat dat is? Nou, dat je antwoorden op eerder gegeven vragen niet terug kunt laten komen in het vervolg van de vragenlijst. Dat kan heel handig zijn, wanneer je iemand wil ondervragen over een specifiek gegeven antwoord en niet voor iedere antwoordoptie een andere vraag wil programmeren. Heb je dat niet nodig voor je onderzoek dan is dit echt een hele goede keuze.

Tool nummer 4: Survio

Survio kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

Is het geen SurveyMonkey vragenlijst die je tegen komt, dan is het er wel eentje van Survio. Ook deze tool wordt vaak ingezet bij online onderzoek. En niet zonder reden als ik heel eerlijk ben. De tool is overzichtelijk, eenvoudig in het gebruik en geeft je in de gratis versie ook al aardig wat mogelijkheden waaronder alle vraagtypen. Erg handig. De beperkingen ten opzichte van de betaalde varianten zitten in de beperkte respons die je kunt verzamelen, het niet kunnen uitnodigen via e-mail en de beperkte mogelijkheden om de binnengekomen data te analyseren of online te bekijken. Je vragenlijst staat lekker overzichtelijk op een pagina, het is allemaal mooi vormgegeven en biedt de mogelijkheid om alle vragen uiteindelijk onder elkaar te tonen voor de respondent of om iedere vraag op een aparte pagina weer te geven. Je hebt de beschikking over alle beschikbare sjablonen (100+). En omdat je een Nederlander bent en via de Nederlandstalige site een account kunt aanmaken, zijn alle standaardteksten ook al in het Nederlands! Dat scheelt je een hoop tijd.

Over naar de extra features in de betaalde versies. Voor een kleine 55 euro per maand (dat is een bedrag met een korting van 40%) beschik je over alle opties die Survio te bieden heeft. Dat betekent 500.000 e-mails per maand om te versturen, geen grenzen wat betreft het aantal vragen, te verzamelen respondenten of aantal online vragenlijsten, een online dashboard met resultaten dat je kunt delen met klanten of collega’s en nog veel meer. Alleen is het ook nu echt onbegrijpelijk dat de data wel te downloaden of exporteren zijn als PDF, Excel of zelfs middels een compleet Word rapport, maar niet als SPSS bestand. Dat kan enkel indirect door een CSV bestand te genereren en te importeren in SPSS. Het mag bekend zijn dat ik dat echt niet snap. Het zou voor mij de reden zijn om deze tool niet te gebruiken, hoe goed ie verder ook is.

Tool nummer 5: SurveyGizmo

SurveyGizmo kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

Ja, er was een vorige versie van deze blogpost en daarin behandelde ik vijf tools die je weinig of geen geld kosten als je onderzoek gaat uitvoeren en hiervoor een internetvragenlijst moet programmeren. Begin 2017 ben ik echter als freelance marktonderzoeker nauw betrokken geweest bij een project binnen het telecombedrijf INTO Telecom. Bovenaan het takenlijstje stond het kiezen van een survey tool waarmee zowel goede internetvragenlijsten gemaakt konden worden als heldere en overzichtelijke online rapporten of dashboards gegenereerd konden worden. De keuze viel na het nodige testwerk op SurveyGizmo. En als ik heel eerlijk ben, dan speel ik zelf ook met de gedachte om hier een betaalde licentie voor aan te schaffen. Waarom dan? Dat zal ik hieronder toelichten.

De gratis versie is prima geschikt voor een kleinschalig onderzoek via internet. Je kan maximaal 25 vragen programmeren en kan daarbij de meest voorkomende en gebruikte vraagtypen opnemen in je vragenlijst. Per vragenlijst mag je maximaal 100 respondenten verzamelen. Dat is niet heel veel, maar wel voldoende om iets te weten te komen over je doelgroep of achterban. Het programmeren is trouwens een fluitje van een cent en heb je echt zo onder de knie. De teksten en meldingen in je vragenlijst zijn standaard in het Engels, maar die kan je in de gratis versie gelukkig aanpassen. Ook qua vormgeving en kleurstelling is een en ander aan te passen. De vragenlijst kan enkel verspreid worden door een link te gebruiken, maar je bent wel vrij om zelf te bepalen of je die link naar mensen toestuurt via e-mail, dat je deze invoegt in een website of dat je de link verspreidt via social media kanalen. De voortgang van je onderzoek kan online gevolgd worden. En heb je eenmaal voldoende respondenten behaald dan zijn de data online te bekijken en te exporteren in een Excel document.

Voor slechts 25 euro per maand, en omdat je een jaarlicentie afneemt dus voor 300 euro per jaar, heb je een prima tool waarmee je oneindig veel vragenlijsten kan maken en geen restricties meer hebt wat betreft het aantal respondenten of completes. Ook krijg je er tal van andere features bij waarmee je gewoon goed online onderzoek kan doen. Ben je echt veeleisend dan zul je vanzelfsprekend een duurdere licentie nodig hebben, waarbij je voor een individuele licentie maximaal 1.500 euro kwijt bent. Maar dan krijg je ook echt alles wat je onderzoekshart begeert!

Update augustus 2018: Tja, en zo beoordeelde ik een prima tool voor het maken van internetvragenlijsten en het online verzamelen van data en zo is er helemaal niets meer te vinden op de SurveyGizmo website over prijzen. Voor alles moet de afdeling sales worden geraadpleegd. Dat betekent meestal weinig goeds. Het zou voor mij in ieder geval een belangrijke reden zijn om deze tool niet in overweging te nemen, hoe goed de features ook zijn.

Update december 2018: En inmiddels zijn er ook weer prijzen beschikbaar op de website van SurveyGizmo voor individuele licenties. Prijzen zijn iets gestegen, maar dat maakt deze surveytool nog altijd niet heel duur als je het afzet tegen de features. Maximaal 1.800 dollar (ongeveer 1.600 euro) ben je kwijt voor een individuele licentie.

Tool nummer 6: QuestionPro

QuestionPro kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

Tja en dan QuestionPro. Niet of nauwelijks bekend in Nederland, maar zeker niet bij mij. Het is namelijk de onderzoekstool die EM Onderzoek gebruikt voor al het online onderzoek. En het is daarmee niet meer dan logisch dat het mijn persoonlijke favoriet is. Dan gaat het wel over een betaalde versie. Daar kom ik zo op. Eerst de gratis features behandelen. Je krijgt toegang tot de 15 standaard vraagtypen, waar ook de drag and drop of ranking vragen toe behoren. Wel zo leuk voor de respondent. In de gratis versie is het niet mogelijk om vragen over te slaan op basis van eerder gegeven antwoorden. Per vragenlijst kun je 100 respondenten verzamelen. Het aantal enquêtes in de gratis versie is onbeperkt. Je kunt bovendien online het veldwerk bijhouden in real time. Aan het einde van je onderzoek is dat gelijk je online dashboard met resultaten. En de vragenlijsten zijn geoptimaliseerd voor smartphone en tablet. De tool is zeer gebruiksvriendelijk en overzichtelijk en vragenlijsten worden op een en dezelfde pagina geprogrammeerd.

De beperkingen qua te verzamelen respons zullen ook nu tot gevolg hebben dat betalen voor deze tool een noodzakelijke optie is. Er zijn drie betaalde varianten, beginnend bij 12 dollar per maand. Voor de duurste versie wordt een prijs op maat gemaakt die uit kan komen op 3.000 dollar. Voor die 12 dollar per maand krijg je meer vraagtypen, kun je mensen een e-mailherinnering sturen als ze nog niet hebben deelgenomen, kun je wel vragen over slaan op basis van eerdere antwoorden en krijg je 24 vraagtypen tot je beschikking. Wat je dan nog niet hebt is het veelbesproken exporteren naar SPSS. Dat kan wel met de betaalde versie waarbij je 75 dollar per maand betaalt. Het aantal beschikbare vragen stijgt naar 33, je kunt het uiterlijk van de vragenlijst op maat maken en je kunt van ieder onderzoek al een rapport downloaden in word, Excel of PowerPoint. Zitten er dan helemaal geen nadelen aan. Jawel, want je bent gebonden aan het uploaden van 50.000 e-mailadressen. Gelukkig kun je, wanneer een onderzoek is afgerond, maillijsten weer verwijderen waardoor de kans klein is dat je over dat aantal heen zal gaan.

Tot slot nog even aandacht voor Google Forms

Google Forms kun je gebruiken om een online vragenlijst te maken

Ik ontkom er haast niet aan om toch ook nog even aandacht te besteden aan Google Forms. Want Google heeft haast voor ieder probleem wel een oplossing en dus ook voor het fenomeen online enquête. Google Forms is super simpel en werkt lekker snel. Het is wel beperkt in de mogelijkheden en in mijn optiek enkel te gebruiken bij eenvoudige vragenlijsten waarbij iedere respondent alle vragen dient te beantwoorden en geen vragen moet overslaan. Ook kun je vanuit Google Forms geen e-mails verzenden aan alle potentiële respondenten. Daar zou je dan iets als MailChimp of Outlook voor moeten gebruiken. Maar voor vlug even een onderzoekje dat je online wil delen of waarbij je enkel een linkje nodig hebt dat je via andere kanalen wil verspreiden, dan kun je hiermee prima uit de voeten.

Tot zover de online onderzoek tools, en nu aan de slag!

Hopelijk helpt dit lijstje met het kiezen van een goede tool om je online onderzoek mee uit te voeren. Heel veel succes toegewenst! Wie weet heb je nog iets aan deze tips om geweldig online marktonderzoek uit te voeren. Zijn er vragen, opmerkingen, tips of suggesties dan nodig ik je van harte uit om deze als commentaar achter te laten. Zo kunnen we met z’n allen iedereen helpen die goed online onderzoek wil doen. En weet je nog mensen die baat hebben bij dit lijstje, omdat ze op het punt staan om een internet onderzoek uit te gaan voeren? Deel deze blog dan met ze. Zo helpen we elkaar weer een beetje en zorgen we ervoor dat het marktonderzoek dat we met z’n allen uitvoeren weer een beetje beter wordt.

Omdat een blog een momentopname is en gedurende de tijd zaken kunnen veranderen, zal ik aan het begin van ieder nieuw kalenderjaar de tools kritisch onder de loep nemen. En natuurlijk zoeken naar nieuwe of andere tools die de moeite van het vermelden waard zijn. Zo blijft deze lijst altijd actueel.

En zit je helemaal niet te wachten op het zelf maken van je vragenlijst of het zelf uitnodigen van jouw klanten via e-mail? Geen probleem! Laat EM Onderzoek dan werk uit handen nemen voor je en vraag een offerte of kostenindicatie aan voor het uitvoeren van jouw online onderzoek.

Shares
Share This